Właśnie przed takim dylematem stanął jeden z podatników. Poprosił on o wyjaśnienie Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach. Przedłożył zapytanie, czy istnieje możliwość skorygowania błędnego przyporządkowania stawek VAT w kasie fiskalnej oraz możliwość dokonania korekt złożonych już deklaracji VAT-7.
U przedsiębiorcy, po zainstalowaniu nowej drukarki fiskalnej wraz z oprogramowaniem służącym do rozliczania obrotu w restauracji, zdarzyło się samoistnie uszkodzenie tego programu. Błąd polegał na przyporządkowaniu usługom gastronomicznym 22% stawki VAT (zamiast 7%) oraz na przypisaniu zawyżonej stawki 22% sprzedawanym w restauracji towarom handlowym, dla których stawka VAT oczywiście, że wynosi 7%. Usterka doprowadziła do zawyżenie podatku należnego VAT, ale nie spowodowała błędu w sumowaniu całości obrotu za dany miesiąc brutto.
Przedsiębiorca zobaczył błąd dopiero po 3 miesiącach. Aby dokonać korekt podatku VAT, sporządził rozliczenie sprzedaży na podstawie kopii wystawionych paragonów fiskalnych dla konsumentów. Rozpisał dla każdego paragonu sprzedaż produktów i towarów handlowych, a następnie rozliczył całość miesięcznie, zgodnie z obowiązującymi stawkami VAT, jakie należy stosować dla poszczególnych towarów handlowych i produktów w jego firmie. W następnej kolejności dokonał korekty za 2 miesiące, a deklarację za trzeci miesiąc (w którym błąd został zauważony) sporządził na podstawie danych uzyskanych w sposób opisany powyżej.
Zdaniem podatnika takie rozwiązanie problemu było prawidłowe. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach przyznał podatnikowi w tym wypadku rację. Mimo że omawiamy tutaj przypadek szczególny, wyjaśnienia zawarte w odpowiedzi pomogą również rozwiązać inne problemy podatników (zwrot towaru bez oryginału paragonu fiskalnego, błędnie ?nabita na kasę? sprzedaż itp.).
W uzasadnieniu podatnik otrzymał między innymi informację, że kasa fiskalna, a w szczególności pamięć fiskalna kasy zostały skonstruowane w sposób uniemożliwiający jakąkolwiek nawet drobną ingerencję podatnika (także podmiotów wykonujących serwis techniczny kas rejestrujących), co oznacza, że dane raz wprowadzone do kasy (transakcja zakończona wydrukowaniem paragonu) nie podlegają już żadnym zmianom, czy też modyfikacji. Korekta danej transakcji (treści paragonu fiskalnego) jest możliwa jedynie do momentu wydrukowania paragonu, czyli zapisaniem danych w pamięci fiskalnej.
Jednakże zakaz ingerencji w pamięć fiskalną nie oznacza zakazu korekty samej transakcji sprzedaży, gdyż to dokumentacja kasowa transakcji nie podlega korekcie, a nie sama transakcja sprzedaży (w istocie obowiązuje jedynie zakaz zmiany treści paragonu).
Obowiązujące przepisy prawa nie przewidują możliwości skorygowania sprzedaży i podatku należnego zaewidencjonowanego za pomocą kasy rejestrującej (tak jak jest to w przypadku faktur VAT). Brak takich regulacji prawnych nie może jednak pozbawić podatnika możliwości dokonania korekty, jeżeli możliwe jest wykazanie, że obrót z danej transakcji był inny niż kwota figurująca na paragonie. Zakaz zmiany treści paragonu jest jedynie warunkiem stosowania kas rejestrujących i nie może on zmieniać zasady wynikającej z art. 29 ust. 1 i 4 ustawy o VAT, gdyż obrotem jest kwota rzeczywiście należna, a nie kwota figurująca na paragonie fiskalnym.
Skoro więc kasa rejestrująca nie dopuszcza do korekty danych zapisanych w pamięci fiskalnej (tj. po wydrukowaniu paragonu), to korekta taka powinna być dokonywana za pomocą innych urządzeń księgowych. W takim wypadku należałoby prowadzić tzw. ewidencję korekt, z której musi dokładnie wynikać kwota korekty sprzedaży i podatku należnego przypisana do konkretnego paragonu. W odpowiedzi wskazano, że w prowadzonej ewidencji korekt powinny być zapisywane wszelkie zdarzenia związane z korektą obrotu. Ewidencja taka nie ma określonego wzoru, ale wskazane jest, aby zawierała co najmniej dane niezbędne do ustalenia przyczyn zaistniałej korekty, a zapisy w niej widniejące pozwalały na określenie prawidłowej kwoty obrotu i podatku należnego.
Natomiast zgodnie z art. 81 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.
W myśl art. 81 § 2 ww. ustawy skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty.
Zdaniem Izby w przypadku zaistnienia opisanych powyżej zdarzeń, udokumentowanych wpisem do ewidencji korekt, podatnikowi przysługiwało prawo do korekty obrotu i podatku należnego.
Oryginał paragonu nie jest jedynym dokumentem przesądzającym o stanie faktycznym, który znajduje odzwierciedlenie w rzeczywistości. Dowodzenie zaistnienia błędu, będącego podstawą dokonania korekty, na podstawie innych dokumentów aniżeli oryginał paragonu fiskalnego nie stoi w sprzeczności z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa podatkowego. W tym przypadku ciężar dowodu znajduje się po stronie podatnika, który w prowadzonej przez siebie dokumentacji powinien posiadać dowody potwierdzające stan rzeczywisty.
Zgromadzenie przez wnioskodawcę dowodów stanowiących dowód przeciwny do dowodu, jakim jest zapis z kasy rejestrującej, przy uwzględnieniu wyjątkowego charakteru zdarzeń, może stanowić podstawę do skorygowania obrotu i kwot podatku należnego.
W konkluzji Dyrektor Izby Skarbowej stwierdził, że podatnikowi przysługiwało uprawnienie do korekty sprzedaży i podatku należnego, jednakże pod warunkiem, że zdarzenia te zostały udokumentowane wiarygodnymi dowodami. Zdarzenia powodujące korektę obrotu i podatku należnego powinny zostać uwidocznione w odrębnej, specjalnie w tym celu prowadzonej, ewidencji korekt.
Skoro bowiem kasa rejestrująca nie pozwala na korektę danych zapisanych w pamięci fiskalnej (tj. po wydrukowaniu paragonu), to korekty danych można dokonać za pomocą innych urządzeń księgowych ? tzw. ewidencji korekt, z której winna dokładnie wynikać kwota korekty sprzedaży i podatku należnego przypisana do konkretnego paragonu wraz z określeniem prawidłowej kwoty obrotu i podatku należnego. (źródło: portalfiskalny.pl
Treść artykułu dotyczy stanu prawnego obowiązującego w czasie, kiedy powstała oryginalna publikacja w piśmie.
