Rozporządzenie w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą podlegać kasy fiskalne oraz warunków ich wykorzystywania określa, jakie wymagania musi spełniać paragon fiskalny. Jak wskazano w § 5 ust. 1 pkt 6 tego rozporządzenia, paragon fiskalny drukowany przez kasę musi zawierać m.in.: nazwę towaru lub usługi i ewentualnie opis towaru lub usługi stanowiący rozwinięcie tej nazwy, oraz cenę jednostkową towaru lub usługi.
Wg powyższego, na paragonie trzeba zamieścić nazwę towaru albo usługi. Dodatkowo, jak ujęto w § 7 ust. 1 pkt 4 tegoż rozporządzenia, płatnicy wykonujący rejestrację sprzedaży poprzez kasy fiskalne są zobligowani do weryfikacji poprawności pracy kasy, ze szczególnym uwzględnieniem prawidłowego zaprogramowania nazw towarów i usług oraz właściwego ich przyporządkowania do stawek podatku.
Dlatego iż przepisy o VAT nie definiują pojęcia "nazwa towaru", jak również nie określają źródła stosowania tych nazw, zaczynają się spory, w jaki określać nazwy towarów na paragonie, tj. czy wystarczy nazwa grupy towarowej, czy powinna to być szczegółowa, jednostkowa nazwa towaru.
Jednakże danie jednoznacznej odpowiedzi na takie pytanie nie jest jednak proste.
Przeprowadzając analizę brzmienia § 5 ust. 1 pkt 6 lit. e) rozporządzenia można wnioskować, że określenie "nazwa towaru" tyczy się nazwy ogólnej. A ponadto, iż w poprzednio obowiązującym rozporządzeniu Ministra Finansów (z 2002 r.) w sprawie m.in. kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy fiskalne, znajdywał się tylko zapis "nazwa towaru lub usługi". Publikując nowe rozporządzenie w 2008 r. Minister Resortu Finansów pokazał, iż paragon fiskalny musi zawierać m.in. "nazwę towaru lub usługi i ewentualnie opis towaru lub usługi stanowiący rozwinięcie tej nazwy".
Taki zapis, wg mnie znaczy, iż Minister nie zmusza podatników do wskazywania na paragonie szczegółowej nazwy towaru. Jeśli Minister Finansów uważałby, iż nazwa jednostkowa jest wymagana na paragonie, wtedy taki zapis umieszczony zostałby w rozporządzeniu.
Wg mnie na paragonie nazwa towaru czy usługi winna być tak wprowadzona, by bez problemu można było towar przyporządkować do właściwej stawki VAT.
Do naszej redakcji wpływają sygnały od Czytelników, że ostatnio niektóre organy podatkowe kontrolując sklepy detaliczne wymagają, aby na paragonach zamieszczać szczegółowe (jednostkowe) nazwy towarów. Swoje zaniepokojenie tą sytuacją wyraziła także PIH w piśmie z dnia 17 maja 2011 r., zamieszczonym na jej stronie internetowej (www.pih.org.pl).
Jakie jest stanowiska organów podatkowych?
Wg interpretacji organów podatkowych, nazwa towaru lub usługi zamieszczona na paragonie nie może być bardzo ogólna. Winna oznaczać i wskazywać określoną grupę asortymentową sprzedawanego towaru, w taki sposób by do użytej nazwy towaru możliwe było przyporządkowanie odpowiedniej stawki podatkowej, by nazwa ta zgadzała się, co do istoty, z towarem będącym przedmiotem obrotu, jak również by powiązanie tej nazwy z ceną pozwoliło na indywidualne określenie sprzedawanego towaru.
Na przykład w interpretacji z dnia 6 stycznia 2009 r., nr ILPP2/443-945/08-2/EWW, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał, że wskazanie na paragonie nazw: "zupa dnia", "danie obiadowe dnia", "deser dnia" spełnia wymogi § 5 ust. 1 pkt 6 omawianego rozporządzenia.
Jednak w interpretacji indywidualnej z dnia 27 maja 2008 r., nr IPPP1-443-630/08-4/AB, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie pokazał, iż handlujący nie jest zobligowany do zamieszczania na paragonie fiskalnym emitowanym przez kasy fiskalne szczegółowego opisu każdego towaru lub usługi. Zobligowany jest jednakże do wskazania nazwy towaru albo usługi w taki sposób, by możliwe było przyporządkowanie temu towarowi lub usłudze odpowiedniej stawki VAT. Jak podkreślił, z uwagi na to, że przepis prawa posługuje się określeniem nazwa towaru, to nie można uznać, że jest to samo co nazwa jednostkowa towaru.
Pozytywne dla płatników stanowisko przedłożył również Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 22 marca 2010 r., nr ILPP2/443-93/10-3/AK. Urząd Skarbowy stwierdził w tym wypadku, iż na paragonie fiskalnym emitowanym przez lombard w nazwie towaru może być umieszczona grupa towarowa, np. sprzęt AGD używany, elektronarzędzie używane. Urząd Skarbowy pokazał, iż w oparciu o przepisy rozporządzenia w sprawie warunków technicznych trzeba stwierdzić, że tak skonstruowana nazwa usługi na paragonie fiskalnym, tj. np. elektronarzędzie używane, nie umożliwia jednoznacznej identyfikacji sprzedawanego towaru, jednak w połączeniu z umową sporządzoną w momencie przyjęcia towaru do lombardu identyfikuje go w sposób jednoznaczny i precyzyjny. Płatnik w tej sytuacji winien dysponować odpowiednią dokumentacją potwierdzającą daną transakcję i rodzaj sprzedawanego towaru, np. umową.
Natomiast interpretacja indywidualna z dnia 10 lutego 2011 r., nr IPPP2-443-864/10-4/AK przedstawiona przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (rozpatrująca sprawę w stanie prawnym obowiązującym do końca 2010 r.) wskazała, iż płatnik ma prawo zamieszczać na paragonach nazwy towarów w podziale na grupy asortymentowe. Płatnik pokazał, iż w każdym wypadku, kiedy w danej grupie na asortyment składają się towary o różnej nazwie i stawce podatku, na paragonach podaje on poszczególne nazwy występujące w danej grupie asortymentowej wraz z właściwą przyporządkowaną stawką VAT, np. prasa wykazywana jest w następujący sposób: dzienniki 7%, czasopisma 7%, dzienniki 22%, czasopisma 22%, broszura 0%, prasa zagraniczna 0%. Ponadto płatnik podkreślił, iż posiada dokumentację, która w zestawieniu z paragonem identyfikuje sprzedawany towar. Mimo iż interpretacja taka jest korzystna dla podatników, stwierdzam, iż jest za bardzo liberalna i nie wydaje się być prawidłowa biorąc pod uwagę orzecznictwo NSA.
Jakie są stanowiska sądów administracyjnych?
W wyroku z dnia 9 marca 2010 r., sygn. akt I FSK 63/09, NSA rozpatrywał skargę kasacyjną podatnika, który na paragonach rejestrujących sprzedaż gazet, czasopism i innych periodyków nazwy tych towarów oznaczał jako "prasa 0%", "prasa 7%" oraz "prasa 22%". W tym wypadku wg zdania Sądu na paragonie fiskalnym ma znajdować się nazwa towaru umożliwiająca kupującemu na jednoznaczne sprawdzenie ilości, rodzaju oraz cen jednostkowych poszczególnych zakupionych przez niego towarów. Coś takiego jest możliwe tylko w wypadku precyzyjnego określenia nazwy nabytego towaru na takim paragonie, ponieważ jedynie wtedy klient-nabywca ma możliwość skontrolowania ilości wykazanych na paragonie towarów w powiązaniu z ich cenami jednostkowymi. Zdaniem NSA stosowanie na paragonach nazw grupowań towarów i usług według PKWiU nie spełnia tych wymogów. Proponowany przez podatnika system ogólnego (rodzajowego) określania na paragonie nabytych towarów nie zapewnia w sposób należyty kontrolnej i ochronnej funkcji informacyjnej wobec konsumenta, jaką spełniać ma paragon fiskalny.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28.11.2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków ich stosowania (Dz. U. nr 212, poz. 1338 ze zm.) ( Źródło: bankier.pl, Gazeta Podatkowa nr 47 (775), autor artykułu: Aleksandra Węgielska, data artykułu: 13.08.2011)
Treść artykułu dotyczy stanu prawnego obowiązującego w czasie, kiedy powstała oryginalna publikacja w piśmie.
