Czy w placówkach gastronomicznych muszą być kasy fiskalne?

ZAPREZENTOWANA INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

W zgodzie z art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w temacie  upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, oznajmia, iż stanowisko osoby wnioskującej zaprezentowane we wniosku z 7 listopada 2013 r. (data wpływu 15 listopada 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego tyczącej się podatku od towarów i usług jest:
1. nieprawidłowe w zakresie ewidencjonowania obrotu przez kasy fiskalne,
2. prawidłowe w zakresie wystawiania faktur VAT.

PRZEDSTAWIONE UZASADNIENIE

W przedmiotowym wniosku zostało zaprezentowane takie zdarzenie przyszłe:

Centrum Kultury, dalej CK, jest samorządową instytucją kultury i zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. CK posiada 9 placówek w których realizowane są usługi, w tym w jednej placówce tj. budynek gdzie mieści się stołówka prowadzona jest tylko sprzedaż opodatkowana, natomiast w pozostałych 8 placówkach świadczone są usługi:
a. niepodlegające opodatkowaniu,
b. usługi kulturalne np. zajęcia artystyczne, które podlegają ust. o VAT lecz są zwolnione z podatku,
c. usługi opodatkowane np. wynajem pomieszczeń (głównie na organizację imprez okolicznościowych przez osoby fizyczne i pokazy/prezentacje różnych produktów) czy usługi gastronomiczne polegające na wydawaniu posiłków przygotowanych na stołówce CK.
W pewnych placówkach usługi opodatkowane są sporadycznie tzn. nie mają charakteru ciągłego.

Na dzień dzisiejszy w odniesieniu do podatku naliczonego wynikającego z wydatków, które są ponoszone bezpośrednio w związku z wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu VAT tj. prowadzenie stołówki - koszty związane z utrzymaniem budynku, zakup produktów spożywczych, mediów i innych usług związanych w działalnością gastronomiczną, CK korzysta z prawa do odliczenia podatku naliczonego stosownie do art. 86 ust. l ustawy o VAT i odlicza podatek w 100%.

Jednakże w odniesieniu do wydatków związanych z pozostałymi 8 placówkami podatek VAT naliczony nie jest odliczany w ogóle. Niemniej jednak, CK ponosi szereg wydatków na nabycie towarów i usług, jednocześnie związanych z czynnościami opodatkowanymi VAT i zwolnionymi z podatku.

CK nie posiada sposobu, by wydatki te bezpośrednio przyporządkować do czynności opodatkowanych VAT lub zwolnionych z VAT. Są to w szczególności wydatki związane ze sferą administracyjną CK i utrzymaniem budynków, np. materiały biurowe, wyposażenie pomieszczeń, sprzęt komputerowy, pomoce naukowe, energia elektryczna, gaz, woda, wywóz nieczystości, usługi remontowe, usługi telekomunikacyjne, przeglądy okresowe kotłów gazowych itp.

Handel towarami i usługami jest jest rejestrowany poprzez kasy fiskalne zlokalizowane w jednej placówce (stołówce), gdzie wystawiane są Fa sprzedaży oraz przyjmowane wpłaty gotówkowe. Z dokumentów sprzedaży nie wynika aktualnie, która placówka była miejscem świadczenia usługi. W biurze stołówki ma siedzibę księgowość CK i tutaj odbywa się ustalanie wszelkich szczegółów dotyczących organizacji usług gastronomicznych oraz najmów lokali. Poza siedzibą stołówki w pozostałych 8 placówkach CK, gdzie są wynajmowane pomieszczenia, wydawane posiłki oraz świadczone usługi kulturalne nie wystawia się Fa i nie pobiera wpłat gotówkowych.

Dlatego też przedłożono następujące zapytanie oznaczone we wniosku nr 2:

Czy potrzeba w tych 8 placówkach prócz stołówki wystawiać Fa i zamontować kasy fiskalne, za pośrednictwem których będzie rejestrowana sprzedaż usług gastronomicznych, najmu i usług kulturalnych...

Zdaniem osoby wnioskującej.

Nie istnieje potrzeba dokumentowania sprzedaży opodatkowanej w każdej z placówek, ponieważ z ogólnodostępnych informacji wynika, że sprzedaż opodatkowana jest przez CK w nich prowadzona. W 8 placówkach nie pobiera się wpłat gotówkowych i wystarczy jedno miejsce (budynek stołówki) do ewidencjonowania sprzedaży.

W myśl aktualnego stanu prawnego stanowisko osoby wnioskującej w temacie oceny prawnej zaprezentowanego wydarzenia przyszłego uznaje się za:
1. nieprawidłowe w zakresie ewidencjonowania obrotu przy pomocy kasy rejestrującej,
2. prawidłowe w zakresie wystawiania faktur VAT.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W zgodzie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Odnosząc się art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zobowiązanie rejestrowania poprzez kasy fiskalne i drukarki fiskalne sprzedaży towarów lub usług wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy. W ust. 1 powołanego artykułu postanowiono, iż płatnicy realizujący  sprzedaż osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej oraz rolnikom ryczałtowym są zobligowani realizować rejestrację obrotu i kwot podatku należnego przez kasy fiskalne.

Wyżej podany zapis określa podstawową regułę, z której wynika, że zobowiązanie rejestrowania sprzedaży przez kasy fiskalne i drukarki fiskalnej tyczy się wszystkich podatników, którzy realizują sprzedaż na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. W związku z czym zasadniczym kryterium decydującym o zobowiązaniu  stosowania rejestracji poprzez kasy fiskalne jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Poprzez sprzedaż rozumie się, zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy, odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Wymóg użytkowania przez konkretne grupy podatników kas fiskalnych został wprowadzony przede wszystkim ze względu na potrzebę zapewnienia kontroli nad rzetelnością deklarowanych przez pewne grupy podatników podstaw opodatkowania. Zobowiązanie rejestrowania przez kasy fiskalne tyczy się bowiem tych transakcji, w wypadku których nie ma bezwzględnego obowiązku wystawiania faktur je dokumentujących (faktury wystawiane są wyłącznie na żądanie nabywców – osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej). W takim wypadku, przy braku innych form dokumentowania transakcji (utrwalania tego, że miały one miejsce), istniałoby realne niebezpieczeństwo zaniżania obrotów (podstawy opodatkowania). Ewentualne wykrycie tego faktu byłoby znacznie utrudnione w przypadku, gdyby sprzedaż bezfakturowa nie została udokumentowana w żaden inny sposób. Zobowiązanie rejestrowania sprzedaży poprzez kasy fiskalne ma dyscyplinować podatników i przeciwdziałać przypadkom zaniżana obrotów.

Trzeba więc stwierdzić, iż celem wprowadzenia zobowiązania rejestrowania obrotu przez kasy fiskalne było zobowiązanie podatników do rejestrowania tej sprzedaży, która nie jest dokumentowana w żaden inny sposób, a więc nie ma możliwości sprawdzenia, czy dana transakcja faktycznie miała miejsce.

Na mocy § 8 ust. 1 rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz.U. z 2013 r., poz. 363), paragon fiskalny zawiera co najmniej:

1. imię i nazwisko lub nazwę podatnika, adres punktu sprzedaży, a dla sprzedaży prowadzonej w miejscach niestałych - adres siedziby lub miejsca zamieszkania podatnika;
2. numer identyfikacji podatkowej podatnika (NIP);
3. numer kolejny wydruku;
4. datę oraz godzinę i minutę sprzedaży;
5. oznaczenie "PARAGON FISKALNY";
6. nazwę towaru lub usługi pozwalającą na jednoznaczną ich identyfikację;
7. cenę jednostkową towaru lub usługi;
8. ilość i wartość sumaryczną sprzedaży danego towaru lub usługi z oznaczeniem literowym przypisanej stawki podatku;
9. wartość rabatów lub narzutów, o ile występują;
10. wartość sprzedaży brutto i kwoty podatku według poszczególnych stawek podatku po uwzględnieniu rabatów lub narzutów;
11. wartość sprzedaży zwolnionej od podatku;
12. łączną kwotę podatku;
13. łączną kwotę sprzedaży brutto;
14. oznaczenie waluty, w której rejestrowana jest sprzedaż, przynajmniej przy łącznej kwocie sprzedaży brutto;
15. kolejny numer paragonu fiskalnego;
16. numer kasy i oznaczenie kasjera - przy więcej niż jednym stanowisku kasowym;
17. numer identyfikacji podatkowej nabywcy (NIP nabywcy) - na żądanie nabywcy;
18. logo fiskalne i numer unikatowy kasy.

Na podstawie § 6 pkt 1 podatnicy, prowadząc ewidencję wydają nabywcy, bez jego żądania, paragon fiskalny.

Mając powyższe na uwadze, pokazać trzeba, iż zasadniczym wymogiem tyczącym się rejestrowania poprzez kasy fiskalne i drukarki fiskalne jest zobowiązanie ewidencjonowania poprzez kasy każdej sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1 ww. ustawy, w miejscu w którym dokonywana jest sprzedaż (wydanie towaru).

W wypadku, kiedy płatnik dokonuje sprzedaży w kilku miejscach tj. dokonuje dostawy towarów, to rejestracja za pomocą kasy rejestrującej powinna odbywać się w każdym miejscu dokonania dostawy towarów, a więc w każdym miejscu, gdzie następuje wydanie tego towaru. Jednak w wypadku świadczenia usług, np. najem, istotnym jest ustalenie miejsca, w którym następuje ich sprzedaż. Można przyjąć, że sprzedaż nastąpi w miejscu, w którym strony zawrą pisemną umowę na wykonanie usługi, omówią szczegóły wykonania oraz rozliczą płatności. Innymi słowy, w sytuacji świadczenia usługi, sprzedaż usługi może być dokonywana w jednym miejscu, zaś jej wykonanie i odbiór poza miejscem sprzedaży.

Dodatkowo trzeba zaznaczyć, iż zapisy tyczące się zobowiązania rejestrowania poprzez kasy fiskalne nie są uzależnione od miejsca, w którym dokonywane są wpłaty gotówkowe, istotnym jest ustalenie, w którym miejscu jest dokonywana sprzedaż.

Przenosząc zatem powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, należy przyjąć, że osoba wnioskująca nie dokonuje sprzedaży wyłącznie w jednym miejscu, a mianowicie w miejscu, gdzie znajduje się księgowość. Osoba wnioskująca wskazała, że wydaje posiłki. Jeśli zatem sprzedaż towarów nastąpi w każdej placówce to sprzedaż ta winna być rejestrowana przez kasy fiskalne w tej placówce.

Dlatego też trzeba stwierdzić, że wg stanowiska osoby wnioskującej, że skoro w 8 placówkach nie pobiera się wpłat gotówkowych to wystarczy jedno miejsce (budynek stołówki) do ewidencjonowania sprzedaży.

Jednak na podstawie art. 106b ust. 1 pkt 1 i 4 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą: sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem; otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 4 pkt

W zgodzie z ar. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1 - jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Artykuł 106e ust. 1 ustawy wskazuje jakie elementy powinna zawierać faktura VAT i wśród tych elementów w art. 106e ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o VAT, faktura powinna zawierać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy; numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a. Wśród wymienionych w tym przepisie elementów nie zostało wymienione miejsce wystawienia faktury.

Dlatego z przepisów dotyczących faktur VAT nie wynika aby wystawianie faktur VAT powinno było odbywać się w miejscu wykonania/odbioru usługi. Wobec powyższego wskazać należy, że osoba wnioskująca  może wystawiać faktury w wyłącznie w jednej ze swoich placówek, w której mieści się księgowość Centrum Kultury.

W związku z czym stanowisko osoby wnioskującej w zakresie wystawiania faktur VAT należało uznać za prawidłowe.

Dlatego też rejestrowanie sprzedaży poprzez kasy fiskalne i drukarki fiskalne musi odbywać się w każdej z placówek natomiast wystawianie faktur VAT dokumentujących sprzedaż może odbywać się wyłącznie w jednej z placówek osoby wnioskującej.

Dlatego też stanowisko osoby wnioskującej w temacie objętym pytaniem nr 2 należało uznać za:

1. nieprawidłowe w temacie rejestrowania poprzez kasy fiskalne i drukarki fiskalne,
2. prawidłowe w zakresie wystawiania faktur VAT.

Interpretacja tyczy się wydarzenia przyszłego zaprezentowanego poprzez osobę wnioskującą w szczególności, że wydanie posiłków następuje w każdej z placówek i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

kasy fiskalne

fiskalne

kasy