Kasa fiskalna tak, zwolnienie też tak
Przeżył to jeden z rolników, który dokonał sprzedaży maszyny rolniczej wykorzystywanej wiele lat w działalności rolniczej. Ogromnym zaskoczeniem okazał się dla niego obowiązku zarejestrowaniu sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej, zwłaszcza, że maszynę rolniczą nabył jako rolnik ryczałtowy, czyli nie odliczył VAT od zakupu.
Przedsiębiorca stwierdził, iż sprzedając ciągnik winien wystawić fakturę VAT zwolniona. Mimo faktu, iż jest w obecnej chwili czynnym podatnikiem VAT, to jednak z uwagi na fakt, iż ciągnik został nabyty ponad 2 lata temu i był wykorzystywany dla potrzeb gospodarstwa rolnego został warunek półrocznego używania, a przy zakupie nie przysługiwało mu odliczenie podatku VAT.
Urząd Skarbowy uznał wprawdzie, że sprzedaż będzie podlegała zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT, jednak podatnik będzie zobowiązany do zarejestrowaniu sprzedaży w kasie rejestrującej.(IPTPP2/443-158/11-4/JN z dnia 23 sierpnia 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi)
Istotne!. dlatego rolnicy, którzy zrezygnowali ze statusu rolnika ryczałtowego i dokonali zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług jako tzw. podatnicy VAT czynni powinni zwrócić uwagę na potencjalny obowiązek ewidencji sprzedaży maszyn rolniczych w kasie fiskalnej nawet gdy z tytułu ich nabycia nie odliczono podatku naliczonego.
W którym momencie wypadnie obowiązek rejestracji przez kasy fiskalne?
Zasadniczy dla ustalenia obowiązku rejestracji przez kasy fiskalne jest fakt, na rzecz kogo sprzedaż będzie miała miejsce. Czy na rzecz osoby prowadzącej działalność gospodarczą, czy też na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej takiej działalności gospodarczej (w tym np. rolnika ryczałtowego).
Ważne jest również jak wysoki jest obrót podatnika z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności i na rzecz rolników ryczałtowych, oraz to, czy przed 1 stycznia 2011 r. rozpoczął ewidencjonowania wykonywanych czynności przy użyciu kasy rejestrującej.
Pośród kolejnych czynników, które determinują obowiązek ewidencji za pomocą kas fiskalnych jest ustalenie, czy sprzedaż rodzi obowiązek wystawienia faktury VAT oraz czy sprzedaż ta będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT.
W zgodzie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.
Przedsiębiorcy, o których mowa w art. 106 ust. 1-3 ustawy o VAT, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury ? art. 106 ust. 4 ustawy.
Dlatego też sprzedaż ciągnika rolniczego wykorzystywanego w działalności rolniczej, co do zasady, dokonywana będzie w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu przepisu art. 15 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a sprzedawca zobowiązany będzie, zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, wystawić fakturę dokumentującą tą sprzedaż.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów używanych, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W zgodzie z art. 43 ust. 2 ustawy, przez towary używane, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.
Uwzględniając treść powołanych przepisów prawnych stwierdzić należy, iż sprzedaż towarów używanych podlega zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 w zw. z ust. 2 ustawy o VAT, po spełnieniu jednakże obligatoryjnych przesłanek:
Obecnie obowiązujące przepisy wymagają dla tego zwolnienia, by w związku z nabyciem towarów nie przysługiwało podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz by podatnik używał te towary co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania nimi jak właściciel.
Istotne! Dlatego wobec powyższego trzeba podkreślić, iż przy dostawie przedmiotowego ciągnika rolniczego ma zastosowanie zwolnienie od podatku VAT określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Przy jego zakupie nie przysługiwało bowiem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Został również spełniony warunek, używania ciągnika przez co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania nim jak właściciel - co pozwala zakwalifikować ciągnik jako towar używany.
Kasy fiskalne - istotny obrót i status nabywcy
Jednorazowa sprzedaż m.in. ciągnika rolnikowi ryczałtowemu za kwotę powyżej 40 000 zł powoduje obowiązek zainstalowania kasy rejestrującej i zaewidencjonowania tej sprzedaży w kasie.
Przedsiębiorca z tytułu przekroczenia progu 40 000 zł traci bowiem prawo do zwolnienia na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2011 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138 poz. 930), stosownie do § 2 pkt 1 ? pozycja 34 załącznika do rozporządzenia.
Wystawiając nawet fakturę VAT, za którą płatność zostanie uregulowana na rachunek bankowy, nie umożliwia skorzystania ze zwolnienia o którym mowa w pozycji 34 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2011 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenie ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138 poz. 930).
W zgodzie z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, przedsiębiorcy realizujący sprzedaż do osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Istotne! Podany powyżej przepis określa podstawową regułę, z której wynika, iż zobowiązanie prowadzenia rejestracji sprzedaży przez drukarki fiskalne dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem podstawowym kryterium decydującym o obowiązku stosowania ewidencji za pomocą kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.
Z dniem 1 stycznia 2011 r. obowiązują w tym zakresie przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930).
Jakie są zwolnienie z zobowiązania montowania kas fiskalnych?
Zwolnienie z zobowiązania montowania kas fiskalnych zostało ujęte w § 2 i § 3 rozporządzenia. Powyższe zwolnienia wskazują na dwojakiego rodzaju zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących, mianowicie: zwolnienie dla określonych grup podatników (zwolnienie podmiotowe) i zwolnienie dla konkretnych czynności (zwolnienie przedmiotowe).
W zgodzie z § 2 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku rejestrowania do dnia 31 grudnia 2012 r. ? sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.Powyższe zwolnienie jest zwolnieniem przedmiotowym, tj. dotyczącym niektórych czynności wykonywanych przed podatnika.
Na podstawie poz. 34 tego załącznika, zwalnia się z obowiązku rejestrowania na kasie fiskalnej świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych o ile łącznie zostaną spełnione następujące warunki:
- każde świadczenie usługi dokonane przez podatnika jest dokumentowane fakturą, w której zawarte są w szczególności dane identyfikujące odbiorcę;
- liczba wszystkich dokonanych operacji świadczenia usług, o których mowa w pkt 1, w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 50, przy czym liczba odbiorców tych usług w tym okresie była mniejsza niż 203).
Przy czym zwolnienie nie dotyczy podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych usług przed dniem 1 stycznia 2011 r., a dotyczy również podatników rozpoczynających w 2011 r. lub 2012 r. wykonywanie sprzedaży, jeżeli do końca 2011 r. lub 2012 r. podatnik spełni warunki, o których mowa w poz. 34 załącznika.
Jednakże w wypadku przedsiębiorców rozpoczynających wykonywanie czynności w drugiej połowie 2011 r. lub 2012 r., zwolnienie ma miejsce jeżeli liczba operacji świadczenia tych usług do końca roku nie przekroczy odpowiednio 25, a liczba odbiorców tych usług - 10.
Zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na podstawie poz. 34 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących dotyczy wyłącznie świadczenia usług, a przedmiotowa sprzedaż ciągnika będzie stanowiła dostawę towarów.
Jednak w zgodzie z § 3 ust. 1 pkt 2 powołanego rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. podatników, u których kwota obrotu z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 40 000 zł i jeżeli wcześniej nie powstał wobec nich obowiązek ewidencjonowania, z zastrzeżeniem ust. 6.
Zwolnienie, o którym wyżej mowa, traci moc po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło w ciągu roku podatkowego przekroczenie kwoty obrotów w wysokości 40 000 zł, z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy (§ 3 ust. 6).
Dlatego trzeba uznać, iż:
- o ile osiągnięty przez podatnik obrót z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 40 000 zł, natomiast
- w bieżącym roku dokona jednorazowej sprzedaży na rzecz rolnika ryczałtowego, za kwotę 60 000 zł,
to przedsiębiorca straci prawo do zwolnienia z obowiązku prowadzenia rejestracji poprzez kasy fiskalne, po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło przekroczenie kwoty obrotu 40 000 zł.
Powyższe znaczy, iż przedsiębiorca zobowiązany będzie do zarejestrowania przez kasy fiskalne, każdej sprzedaży nieobjętej zwolnieniem przedmiotowym z obowiązku ewidencjonowania.
Przy czym, jeżeli nie wystąpi sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub na rzecz rolników ryczałtowych, nie wystąpi również obowiązek ewidencjonowania przy użyciu kasy rejestrującej.
Istotne! Trzeba podkreślić, iż Urzędy Skarbowe rozróżniają zobowiązanie rejestracji sprzedaży od obowiązku zamontowania kasy. Bezsprzecznie obowiązek ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej wiąże się z koniecznością zakupu i zainstalowania kasy rejestrującej, jednakże nie istnieje podstawa prawna, która zobowiązywałaby do zainstalowania kasy rejestrującej w związku z utratą prawa do zwolnienia z ewidencjonowania.
Dlatego przedsiębiorca, który utraci prawo do zwolnienia z obowiązku prowadzenia kasy fiskalnej ale nie będzie dokonywał sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych ? nie będzie miał obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu tej kasy. ( Źródło: vat.wieszjak.pl, autor artykułu: Katarzyna Ryszard - doradca podatkowy, data artykułu: 08-09-2011)
Treść artykułu dotyczy stanu prawnego obowiązującego w czasie, kiedy powstała oryginalna publikacja w piśmie.
