Podatnikiem VAT w drugim przypadku jest spółka, a nie jej wspólnicy. Z tego też powodu lekarze muszą sumować wysokość obrotów, po przekroczeniu których trzeba stosować kasę fiskalną. Znaczy to, że szybciej będą musieli ewidencjonować sprzedaż niż w przypadku praktyki samodzielnej.
Jeżeli lekarze z poszczególnych specjalności chcą uniknąć kasy, powinni zdecydować się na prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej lub sprawdzić, czy nie mogą skorzystać z innych zwolnień.
Zakres ustawowy
Poprzez kasy fiskalne rejestrować swoje usługi muszą podatnicy, którzy dokonują sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.
Agnieszka Bieńkowska, doradca podatkowy, partner w MDDP, zwraca uwagę, że pojęcie podatnika zostało zdefiniowane w art. 15 ustawy o VAT (Dz.U. z 2004 r. nr 54, poz. 535 z późn. zm.), który stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej (np. spółki cywilne) oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.
- Definicja ta pokazuje, że ustawodawca dużą wagę przykłada do formy prowadzenia działalności - zauważa Agnieszka Bieńkowska.
Obowiązują limity
Opisując zakres zwolnień z obowiązku stosowania kas fiskalnych, rozporządzenie ministra finansów z 2010 roku (Dz.U. nr 138, poz. 930) posługuje się pojęciem podatnika. Agnieszka Bieńkowska podkreśla, że to podatnik, u którego kwota obrotu ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nie przekroczyła w poprzednim roku 40 tys. zł, jest w danym roku zwolniony z obowiązku ewidencjonowania obrotu w kasie rejestrującej (do momentu przekroczenia tej kwoty; w przypadku podatników rozpoczynających sprzedaż w danym roku limit obrotów wynosi 20 tys. zł).
Spółka jest podatnikiem
Aby ustalić, czy lekarze czy też spółka powinna dokumentować sprzedaż paragonami fiskalnymi, konieczne jest określenie, który podmiot jest podatnikiem VAT w ramach prowadzonej sprzedaży. Andrzej Pośniak, doradca podatkowy w CMS Cameron McKenna, odpowiada, że w przypadku lekarzy prowadzących działalność gospodarczą w ramach spółki osobowej lub cywilnej podatnikiem jest ta spółka, nie zaś sami lekarze.
- Oznacza to, że paragony fiskalne powinny być wystawiane przez spółkę, tzn. spółka powinna widnieć na paragonach jako sprzedawca, a nie poszczególni lekarze - tłumaczy Andrzej Pośniak.
Expert dodaje, że będzie tak dlatego, że lekarze, choć w praktyce usługi będą świadczyć osobiście, formalnie będą reprezentowali swoją spółkę. Na sytuacje te nie powinien wpływać fakt, że lekarze będą prezentowali różne specjalizacje, a każdy będzie przyjmował wyłącznie swoich pacjentów.
Trzeba podkreślić, że takie podejście potwierdziły zarówno WSA, jak i NSA w wydanych niedawno orzeczeniach dotyczących podobnego stanu faktycznego.
Takie definiowanie podatnika ma wpływ na prowadzenie ewidencji za pomocą kasy rejestrującej.
Tomasz Siennicki, doradca podatkowy, partner w KNDP, stwierdza, że kasę powinna kupić i zgłosić do właściwego urzędu skarbowego spółka. To ona również powinna rejestrować wartość sprzedaży z zastosowaniem tego urządzenia.
- Lekarze, jako wspólnicy lub partnerzy w takiej spółce, nie występują w rozumieniu przepisów VAT samodzielnie wobec pacjentów i to nie oni generują obrót - mówi Tomasz Siennicki.
Zgodnie z opinią eksperta działanie w spółce wyklucza możliwość odrębnego liczenia wartości limitów na potrzeby zwolnienia z obowiązku stosowania kas, ale oczywiście tylko jeżeli chodzi o sprzedaż dokonywaną w związku z działaniem w spółce.
- Jeżeli lekarze prowadziliby oprócz tego praktyki indywidualne, to wartość sprzedaży dokonywanej w ramach tych praktyk liczona byłaby odrębnie - wyjaśnia Tomasz Siennicki.
Są jednakże inne zwolnienia
Jeżeli zaczęcie działalności indywidualnej nie pomoże w uniknięciu stosowania kasy fiskalnej, można próbować zastosować również zwolnienie podmiotowe, wskazane w pozycji 37 załącznika do rozporządzenia z lipca 2010 r.
Tomasz Siennicki wskazuje, że obejmuje ono usługi, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), pod warunkiem że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła.
- Płatność kartą kredytową lub płatniczą spełnia warunek płatności za pośrednictwem banku - podpowiada Tomasz Siennicki.
Dopełnienie takiego warunku w ramach normalnej praktyki lekarskiej będzie jednak z oczywistych przyczyn trudne. Powstaje więc pytanie, czy tego rodzaju próby ucieczki przed kasą fiskalną mają jakikolwiek sens. Biorąc pod uwagę ceny prostych kas i wielkość ulgi z tytułu jej nabycia, jest to wydatek naprawdę niewielki.
(Źródło: Dziennik Gazeta Prawna, data artykułu: 2011-05-26)
Treść artykułu dotyczy stanu prawnego obowiązującego w czasie, kiedy powstała oryginalna publikacja w piśmie.